Makinanın Amacı:
Kozalak için tohum çıkartma makinası, sarıçam, karaçam, kızılçam kozalaklarının tohumlarını çıkartmak için tasarlanmıştır. Makinanın amacı tohumu daha kısa sürede ve verimli çıkartmaktır.
Makinanın Faydaları:
Kozalak için tohum çıkartma makinası, tohumu eskiden kullanılan yöntemlere göre daha az iş gücü, daha kısa süre, daha az enerji giderleri ile elde edebilmektedir. Canlı tohum oranında daha yüksek verim sağlayabilmektedir. Çok daha az yer kaplayarak, tesis yatırım maliyetini oldukça düşürmektedir. Açılan kozalaktaki tohumların hepsi alınabildiği ve açma oranlarının daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Dolu tohumdaki embriyo sayısı yok denecek kadar azdır.
Makinanın Kapasite Bilgisi:
Amasya tesisinde kurulu her bir makine kapasitesi yaş kozalak için günde 500 kg’dır. Kuru kozalak için günde 1000 kg’dır.
Makinanın Çalışma Mantığı:
Kozalak için tohum çıkartma makinası temelde bir fırın içerisine konulmuş tamburdur. Tek kişi tarafından 500 kg tohum yüklenip tek kişi tarafından çuvallara yarım saat içerisinde doldurulabilmesi için tasarlanmıştır. Yükleme yarım saat içerisinde tek kişi ile yapılabilmekte, başlat düğmesine basarak makine aktif edilmekte ve yaklaşık 24 saat sonra tek kişi tarafından boş kozalaklar çuvala doldurulabilmektedir. Çıkan tohumlar ise dışarıda çöplerinden temizlenmiş şekilde bir kapta beklemektedir. Fırın otomasyon sistemi 55 ⁰C ile sabitlenerek tohumun yanmaması sağlanmaktadır. Fırın içerisinde yangın tehlikesi oluşmaması amacıyla resistanslı fan sistemi fırının dışarısına kurulmuştur. Tambur belirli aralıklar ile dönerek içerisindeki kozalağı alt üst etmektedir. Gözlemlenerek görülmüştür ki aynı bölgeden gelen kozalaklarda bile açma süreleri farklılık göstermektedir. Bu fark son derece fazla olabilmektedir. Aynı tabur içerisindeki bir kozalak 4 saatte tamamen açılırken, diğer kozalak 24 saat sonra açılabilmektedir. Bu sebeple ilk açılan kozalaktaki tohum, makine içerisinden dışarıya çıkartılmaz ise diğer kozalaklar açana kadar ilk çıkanın embriyosu bozulmaktadır. Bu makinede her bir döngüde açılmış kozalaktaki tohum tambur ızgarasına gelerek aşağıdaki titreşimli aktarıcıya düşmektedir. Titreşimli aktarıcı açılmış kozalaktaki tohumu dışarıya alarak embriyonun yanmasını engellemektedir.
Sonuç olarak makinanın temel mantığı ilk çıkan tohumun dışarıya alınmasını sağlamaktır. Makinanın önceki versiyonunda, Ankara Genetik labaratuvarlarına gönderilen örneklerin %55 ten %76 ya çıkan emriyo verimi sağladığı görülmüştür. Son yapılan makinanın denemelerde ise dolu tohumdaki canlılık oranının % 95 lere vardığı düşünülmektedir.
Makinanın İmalat Süreci ve Aşamaları:
Makine, 3 adet Amasya fidanlık müdürlüğünde 1 adet Yürekli Mühendislik Mersin Fabrikasında olmak üzere toplam 4 adet prototipin yapılarak 1.5 yıllık test sürecinden sonra son halini almıştır. Pek çok test yapılmış ve büyük emek harcanarak imal edilmiştir.
Verim tablosu,